Di

9

december

André, dwangarbeider van de poëzie

In memoriam André van der Veeke (1947-2025)

Bron foto: uitgeverij Liverse

 

Vandaag, 9 december 2025, wordt André van der Veeke, de in Rotterdam geboren en getogen dichter-verhalenschrijver, begraven in Terneuzen, de woonplek waar hij vele jaren van zijn leven heeft doorgebracht. Hij overleed op tragische wijze op 1 december in het ziekenhuis in Gent.

 

Zijn poëzie is doortrokken van het weidse Zeeuws-Vlaamse landschap, waar de Noordzee en de Schelde een overheersende rol spelen, maar daarnaast bleef hij Rotterdammer in hart en nieren. Hij overleefde diverse keren ernstig hartfalen en een hartstilstand.  

 

André richtte het literaire tijdschrift Ballustrada op, dat in 2026 het veertigjarig bestaan viert, en was al die jaren daarvan een der drijvende krachten. Zijn poëzie is helder en weerbarstig, die zo vlot leest dat je makkelijk over zijn woorden heenleest, zoals in een gedicht waarin mannen wier wereld door ouderdom versmalde:

 

Bij de rivier

 

Oude mannen bij de rivier,

mannen doorzichtig als water

 

Delen hun dagen met elkaar

op de banken van de boulevard

 

Alleen beweging in de verte telt

in het verleden of op het water

 

Uit Reizigers voor alle richtingen, Uitgeverij ADZ, Vlissingen 2004

 

En in het volgende gedicht, waarin het onopvallende woordje ‘dood’ van Eindewege een bovenaards paradijs maakt:

 

Eindewege

 

Naar Eindewege moet je gaan

Het is zo mooi gelegen

 

Naar Eindewege moet je gaan

Door wind, door dood, door regen

 

Uit Reizigers voor alle richtingen, Uitgeverij ADZ, Vlissingen 2004

 

 

In een gedicht dat leest als terugblik op zijn jeugd erkent hij de grote rol die de zee in zijn leven gespeeld heeft:

 

Maria – Sterre der zee

 

Maria, Sterre der zee,

baden we

Het was de eerste poëzie

die ik begreep

 

Boven de binnenzee

van mijn verbeelding

waakte eenzaam de poolster

Maria was koppelaarster

tussen die twee

- hemelmeermin –

en de hemel kon

niet anders zijn

dan zee

en nog eens zee

 

Uit Poldergeest, Uitgeverij Liverse, Dordrecht 2014

 

Op de Scheldeboulevard in zijn stad is een schitterende dichtregel van hem vereeuwigd: Waar het licht bijna te zout is voor het oog.

 

Een in 2017 bij Liverse verschenen eigen selectie van de dichter droeg als titel  ‘Dwangarbeider van de poëzie’. Die productieve dwang is hem met zijn droeve dood ontnomen.

 

Job Degenaar